Gia công Phay CNC rất phổ biến và phần đa các xưởng cơ khí tử nhỏ đến lớn đều có máy phay vì tính chất đa năng hay khả năng công nghệ của nó rất rộng. Chúng ta có thể làm rất nhiều việc trên máy phay, ngay cả gia công các bề mặt tròn xoay như tiện, hay gia công khoan, khoét, doa, taro trên máy phay. Chính vì vậy tầm ảnh hưởng của máy Phay, gia công Phay là cực kỳ quan trọng.
1. Khái niệm:
Phay là một phương pháp gia công cắt gọt có phoi. Phương pháp phay có hai chuyển động tạo hình.
- Chuyển động tạo hình thứ nhất (chính) : dao phay quay tròn.
- Chuyển động tạo hình thứ hai (chạy dao) : chi tiết chuyển động tịnh tiến theo 3 phương.
- Chuyển động tịnh tiến có thể độc lập từng phương hoặc kết hợp với nhau.
2. Ưu nhược điểm của Phay
– Ưu điểm:
+ Vì dao phay có nhiều lưỡi cắt cho nên dao rất lâu mòn, lượng chạy dao lớn nên Phay là phương pháp gia công cắt gọt có năng suất cao
+ Khả năng công nghệ tương tối cao, tổng khối lượng gia công cắt gọt thì phay chiếm khoảng 20%.
+ Độ chính xác gia công tương đối cao.
+ Phoi đức đoạn, do đó, an toàn cho người thợ.
– Nhược điểm: Vì lưỡi cắt thường xuyên va đập vào bề mặt gia công nên gây ra rung động và ảnh hưởng đến chất lượng bề mặt cũng như độ chính xác
3. Máy gia công
Máy gia công phay tương đối đa dạng và nhiều chủng loai,Dưới đây là một số máy hay dùng nhất
- Máy Phay đứng
- Máy Phay ngang
- Máy Phay vạn năng ( Trục chính có thể xoay được)
- Máy Phay tổ hợp nhiều trục chính.
- Máy Phay giường
- Máy Phay CNC
- Ngoài ra Phay còn thực hiện trên máy Tiện hay trung tâm gia công
Khi tiến hành Phay chi tiết, gia công chi tiết thì chúng ta nên vận dụng sáng tạo loại máy Phay và phương pháp gia công hợp lý nhất để tiết kiệm chi phí và thời gian gia công.
Đơn giản mình lấy ví dụ: Bàn máy phay( tra số hiệu) chỉ có thể dịch chuyển là 300m, tuy nhiên ta vẫn phay được chi tiết có kích thước 400mm. Làm cách nào vậy? Rất đơn giản ta chỉ việc thay đổi đường kính dao, vì với con dao phay mặt đầu thì kích thước đường kính dao là không hạn chế.
Ví dụ thứ hai: Với máy phay giường thì ở đầu trục chính, chuyển động quay là chuyển động cắt chính và đặc biệt dao có thể thò ra, thụt vào, thụt lên, hạ xuống và bàn máy chỉ có một chuyển động tịnh tiến. Vì vậy ta ứng dụng trong Phay thuận nghich: Đi thuận – về nghich.
4. Dụng cụ cắt( Dao Phay)
Dao phay có rất nhiều loại khác nhau: Dao phay trụ, dao phay mặt đầu, dao phay đĩa, dao phay ngón, dao phay lăn răng, dao phay định hình…..
Ngoài ra, ngày nay thì dao phay gắn mảnh hợp kim cứng được sử dụng rất phổ biến bởi đặc tính gia công rất tốt với nhiệt độ cao và giảm mòn dao…. Tuy nhiên khi sử dụng dao Phay gắn mảnh hợp kim thì chúng ta phải biết thông số mảnh hợp kim là gì, vật liệu mảnh hợp kim ra sao, và đặc biệt biết được thông số cắt s,vt, tối ưu nhất khi dùng mảnh hợp kim cắt gọt. Mục đích để tăng tính năng cắt và nâng cao tuổi bền của mảnh hợp kim
5. Khả năng công nghệ của Phay.
Khả năng công nghệ của Phay rất rộng và hơn thế chúng ra còn có thể mở rộng khả năng công nghệ của máy Phay bằng nhiều cách khác nhau như chế tạo thêm đồ gá,….
- Phay mặt phẳng: phương pháp phổ biến nhất
- Phay mặt trụ
- Phay rãnh, Phay rãnh then….
- Phay ren
- Phay trục then hoa
- Phay các mặt định hình: sử dụng dao định hình, chép hình hoặc phay CNC
6. Độ chính xác và chất lượng bề mặt khi Phay.
Độ chính xác và chất lượng bề mặt của Phay phụ thuộc và rất nhiều yếu tốt như:
- Vật liệu chế tạo dụng cụ cắt và chất lượng chế tạo dụng cụ cắt
- Vật liệu chi tiết gia công
- Trạng thái bề mặt gia công ( bề mặt cứng hay mềm)
- Độ cứng vững của hệ thống công nghệ
- Tay nghề của người công nhân
Nhìn chung, Phay phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như trên và theo kinh nghiệm thực tế thì độ chính xác và chất lượng về mặt phương pháp phay bao gồm cả Phay thô và Phay tinh nằm trong một giới hạn tương đối nhất định,
- Phay thô: ĐCX cấp 9 – 11; CLBM nhám cấp 4
- Phay tinh: ĐCX cấp 7 – 8 ; CLBM nhám cấp 6 – 7
Ngay nay công nghệ CNC sử dụng rất phổ biến, và Phay CNC góp phần nâng cao độ chính xác và chất lượng bề mặt rất tốt.
7. Năng suất khi Phay
Năng xuất khi phay cũng phụ thuộc vào rất nhiều yếu tốt như:
- Vật liệu dụng cụ cắt và chất lượng chế tạo dụng cụ cắt.
- Vật liệu chi tiết gia công
- Trạng thái bề mặt gia công
- Độ cứng vững của hệ thống công nghệ
- Tay nghề công nhân.
Nhìn chung thì Phương pháp Phay thì dao phay là nhiều lưỡi cắt cùng tham gia quá trình cắt nên năng xuất sẽ cao hơn Tiện rất nhiều.
